Kolonoskopi Nedir?
Kolonoskopi ince bağırsakta ve kalın bağırsakta var olduğu düşünülen problemlerin ve hastalıkların tanısında ve tedavi yönteminin belirlenmesinde kullanılmaktadır. Bir hastalığın var olup olmadığını ve ne derece ileride olduğunu bu işlem sayesinde görerek tedavinin hangi ölçüde verilmesi gerektiği saptanmaktadır. Acı hissedilmeyen bu işlemde hastalar zaman zaman tedirgin olsa da rahat ve sakin şekilde yapılan bu işlem ortalama olarak 1 saat sürmektedir. Kolonoskopi pek çok için doktor tarafından kullanılmakla birlikte gözle görülemeyen organların durumlarını doğru bir şekilde tespit etmede oldukça etkili bir yöntemdir.
Kolonoskopi Hangi Durumlarda Yapılır?
Kolonoskopi, hastanın belirli bir şikayeti üzerine gözle görülmeyen organların sağlık durumunu ölçmede önemli bir uygulama olmaktadır. Bu nedenle hastalık teşhisi durumlarında mutlaka kullanılmaktadır. Ayrıca var olan bir kanserlerin erken teşhisi ve hasta vücudunda ortaya çıkan ani değişikliklerin açıklanamayan sorunları gibi ciddi durumlarda devreye girmektedir.
Kolonoskopi bağırsak hareketlerinde açıklanamayacak derecede var olan uzun süre devam eden ishal kabızlık gibi yine aynı şekilde makattan kanın gelmesi gibi durumlarda teşhisin doğru şekilde kullanılması için de kullanılabilen bir yöntem olmaktadır. Bununla birlikte bağırsak hareketlerinin ani şekilde yavaşlaması, ani kilo kayıpları, düzensiz beslenme gibi durumlarda da doğru tanının koyulabilmesi için bu işlem yapılabilir.
Kolonoskopi Kimlere Yapılabilir?
Kolonoskopi, gastrointestinal semptomları olan hastalarda, kalın bağırsak kanseri taraması için 50 yaşın üzerindeki kişilerde, aile öyküsünde kalın bağırsak kanseri veya polipler olan hastalarda, inflamatuar bağırsak hastalığı olan hastalarda ve polipleri olan hastalarda yapılabilir. Ayrıca bu işlem 50 yaş ve üzeri kişilerde her 5 yılda bir yaptırılması gereken bir işlem olmaktadır.
Eğer siz de bu rahatsızlıklarda bir ya da birkaçını yaşıyorsanız Üsküdar Özel Hürrem Sultan Hastanesi doktorlarına başvurabilir ve tedavi sürecinizi başlatabilirsiniz.
Kolonoskopi İşlemi Aşamaları Nelerdir?
Kolonoskopi hazırlık aşamasında yapılması gerekenler; hastanın kalın bağırsağı temizlemesi ve işlem sırasında rahat bir şekilde yerleştirilmesini sağlamak için gereklidir. İşlem, hastaya genel anestezi ile uygulanır. Kolonoskop, kalın bağırsağa yerleştirilir ve yavaşça ilerletilir. İşlem sırasında, doktor, kolonoskopun ucunda bulunan küçük bir kamerayı kullanarak kalın bağırsağın iç yüzeyini inceler. İşlem esnasında polipler tespit edilirse, doktor polipleri alabilir veya biyopsi yapabilir.
Kolonoskopi Öncesi Yapılması Gerekenler Nelerdir?
Kolonoskopi öncesi, belirtilen açlık süresine mutlaka uyulması gerekilmektedir. Bununla birlikte tuvalet alışkanlıkları ve bağırsakların temizlenmesi için belirli bir beslenme türüne geçilir. Kolonoskopi için lavman yapılır.
Kolonoskopi İşlemi Nasıl Uygulanır?
Kolonoskopi işlemi uzun esnek bir tüp ile yapılır. Rektuma yerleştirilen ince uzun esnek tüp ucundaki kamera yardımıyla kalın bağırsağın videosunu çeker. Görüldüğü durumlarda ve kolonoskopi esnasında var olan polipler ve anormal doku türleri bu kamera yardımı ile görülür ve kayıt altına alınır.
Kamera kaydını alınan doku türleri ve anormal gelişen durumlar cerrahi operasyon ya da çeşitli ilaçlar ile kontrol altına alınmaya çalışılır. Tedavinin iyice saptanması için bu işlem uzman ekip tarafından yapılması gerekir.
Cihazın her türlü durumda net şekilde kayıt yapması oldukça önemlidir. Uyku sırasında hasta yan çevrilerek ve yatırılarak işlemi alınır. Bu sayede hastanın bağırsakları daha rahat şekilde görülür.
Kolonoskopi Riskleri Nelerdir?
Kolonoskopi riskleri, işlem esnasında polip veya tümör çıkarılması sonucu kanama görülebilir. Kolonoskopide enfeksiyon riski, kolonoskopun içinden geçtiği bağırsağın bakteri yönünden zengin olması nedeniyle nadir de olsa yaşanabilir. Kramp, karın ağrısı, mide bulantısı, kusma veya dışkılama problemleri gibi diğer komplikasyonlar da görülebilir.
Kolonoskopi Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?
Kolonoskopi, hastanın durumuna göre değişiklik gösterse de süresi 20 dakika ile 1 saat arasında olmaktadır. Hasta kendine geldikten sonra ağrı ve acı hissetmediği gibi hafif bir baş ağrısı ve bulantı yaşayabilmektedir. Hasta ilk başta sıvısal beslenmeli 6 ile 8 saatin sonunda katı beslenmeye başlamalıdır. Ayrıca doktorun da vereceği talimat ile birlikte hastanın vücudunun çabul toparlanması için bol su içmesi gerekmektedir. Bununla birlikte birkaç gün sigara kafein gibi ürünlerden uzak durması gerekir. Hafif sanılan bir operasyon olsa da oldukça önemli ve yerine göre ağır bir operasyondur. Bundan dolayı hasta kendini çok fazla yormaması ve bolca dinlenmesi gerekir.
Kolonoskopi İçin İstenebilecek Tetkikler Nelerdir?
Kolonoskopi İçin İstenebilecek tetkikler; tam kan sayımı, elektrolit düzeyleri, EKG, karaciğer fonksiyon testleri, idrar tahlili ve göğüs röntgenidir.
Kolonoskopide Kanser Belli Olur Mu?
Kalın bağırsakta olan polip kanser divertikül iltihabı gibi sorunlarda doğru teşhisi bulabilmek için kolonoskopi işlemi yapılır. Bu işlem sonunda doğru teşhis %99 kesindir. Ülseratif kolit, crohn hastalığı gibi teşhisi zor olana sonra da kesin teşhis konulması için görev alır.
Bağırsın rahatsızlanması sonucu sadece kanser değil diğer pek çok rahatsızlık bu işlem ile görülebilir. Hastalığın boyutu ve genel durumu borunun ucunda olan kamera yardımı ile görmek mümkündür.
Kanser hastalığı kişileri yoran ve bunaltan çok çetin bir rahatsızlıktır. Tedavinin ve teşhisi doğru şekilde yapılabilmesi için zahmetsiz bir tanı işleminin yapılması gerekir. Aslında bir bakıma kolonoskopi işlemi bundan dolayı yapılır. Hastayı daha fazla buhrana sokmadan ve bedeni daha fazla yormadan bu işlemin yapılması gerekir.
Aksi takdirde hasta daha fazla strese girerek mevcut hastalığını ilerletebilir. Stres ve bunalım kanserin ilerlemesinde etkili olan bir durumdur. Tedavi esnasında girilen stresli bir durumun hastalığı topyekün etkileyeceği aşikardır. Kanser tedavisinde ve teşhisinde gerekli olan bütün adımlar büyük bir dikkat ile yapılması gerekir. Teşhisten sonra tedavinin düzgün şekilde ilerlemesi için zaman zaman kişi bu işleme tabi tutulabilir.
Kolonoskopi Hakkında Sıkça Sorulanlar
Kolonoskopi Refakatçi Gerekir Mi?
Operasyonu yapan doktor hastanın genel durumuna bakarak aynı gün içerisinde hastayı evine gönderebilir. Böyle bir durumda refakatçi kılınmaya gerek yoktur. Fakat hastanın durumu normalden fazla bir boyutta ise yatış işlemi verilebilir. Yani hastaya bu işlemden başka bir işlem uygulanacaksa ya da hastanın başka bir rahatsızlığı varsa doktor uygun gördüğünde yatış işlemini verebilir.
İşlemden sonra herhangi bir kötü durum olmaması için araç kullanılması ve işe gidilmesi önerilmediği gibi kişinin dinlenmesi tavsiye edilir. Kişi kendine ne kadar hazır ve uygun hissetse de önemli bir operasyon geçirdiği için dinlenmesi gerekir. Tercihe bağlı yatarak ya da oturarak dinlenebilir. Ağır yük kaldırmaması uzun yürüyüşlerde bulunmaması da hastaya önerilen öneriler arasındadır.
Kolonoskopi Sonrası Ağrı Kaç Gün Sürer?
Kolonoskopi işleminden sonra herhangi bir ağrı görülmediği fakat ishal ve mide bulantısı sorunları baş gösterdiğini söylemek gerekir. Hasta bir iki gün boyunca ishal sorunu ile karşılaşabilir. Bu son derece normal bir durumdur. Bağırsakların uyarı alması ile birlikte bütün posayı bağırsak dışarı çıkartabilir.
Eğer geçmeyen bir ishal ve istifra durumu varsa hemen acil bir şekilde doktora başvurmak gerekir. Bu sorun altta yatan başka bir hastalığı tetikleyebilir. Ya da başka bir hastalığın habercisi olabilir.
Kolonoskopi Çok Acı Verir Mi?
Bu işlem hem ağrısız hem de acısızdır. Hiçbir şekilde acı duymayıp oldukça rahat işleme girer. Hasta uyutulup gerekli tüm ön hazırlık tamamlanınca işlem başlar.
Hasta kendini hazır hissetmediği sürece doktor hastayı uyutmayıp kendini hazır hissedene kadar kısa süre bekleyebilir. Özellikle ilk kez bu işlem başlarına gelen hastaların endişelenmesi ve korkması normaldir.