Gastroskopi (Özofago Gastro Duodenoskopi) Nedir?
Gastroskopi, yemek borusu, mide ve 12 parmak bağırsağını direkt olarak küçük bir kamera yardımı ile görme işlemidir. Yemek borusunun, midenin ve 12 parmak bağırsağının herhangi bir sorun ile karşı karşıya kalıp kalmadığını görmek için bu işlem yapılır. Rahatsızlığın hangi organda olduğu ne boyutta olduğu tedavi yöntemlerinin nasıl ilerlemesi gerektiği gibi önemli hususları bu küçük kamera yardımı ile görmek mümkündür.
Gastroskopi Nedir Niçin Hangi Durumlarda Yapılır?
Gastroskopi, en bilinen tabiri ile gözle görülmesi mümkün olmayan mide, bağırsak ve yemek borusunda yaşanan rahatsızlıkların doğru teşhisini koymak için kullanılan bir yöntemdir. Kişi de ciddi bir yutma güçlüğü yaşanıyorsa, ağrılı yutmayı durumu varsa ya da yutarken takılma durumları meydana geliyorsa Gastroskopi yöntemine başvurulabilmektedir. Bununla birlikte aşırı gaz ve geğirme durumlarının olması, şiddetli kilo kaybı, bulantı, mide bulantısına bağlı bilinç kaybı, susuzluk, vitamin, B12 eksikliği ve demir eksikliği gibi nedenlerden dolayı mide 12 parmak bağırsağı ve yemek borusu zamanla sağlığını yitirerek çeşitli problemler oluşturabilmektedir. Bu gibi durumlarda gastroskopiye başvurulmaktadır.
Gastroskopi Kimlere Yapılır?
Gastroskopi; genellikle boğaz, mide ve bağırsak problemleri yaşayanlara uygulanmaktadır. Bununla birlikte detaylı değinmek gerekirse;
- Polip, ülser, tümör veya diğer patolojilerin tespit edilmesi gereken kişilere,
- Aile öyküsünde sindirim sistemi kanseri veya mide kanseri bulunanlara,
- Kronik mide enfeksiyonu (Helicobacter pylori) bulunanlara
- Gastrointestinal sistemle ilgili ameliyat geçirmiş olanlara uygulanmaktadır.
Eğer siz de bu belirtilerden bir ya da birkaçına sahipseniz Üsküdar Özel Hürrem Sultan Hastanesi doktorlarından randevu alabilir ve tedavi sürecinizi başlatabilirsiniz.
Gastroskopi Aşamaları Nelerdir?
Gastroskopi öncesinde, hasta belirli bir süre aç kalması gerekebilmektedir. Gastroskopi işlemi genellikle lokal anestezi altında yapılmakta ve hasta hazır olduğunda operasyon aşaması başlamaktadır.
Öncelikle gastroskopi işlemi sırasında, endoskop adı verilen ince ve esnek bir tüp hastanın ağzından geçirilir ve yemek borusu, mide ve on iki parmak bağırsağına yerleştirilir. Operasyon doğru teşhis için bölgeden, çevresinden ve organdan görüntüler alma şeklinde ilerlemektedir. Bu görüntüler, doktorun gastrointestinal sistemdeki herhangi bir anormalliği tanımlamasına yardımcı olur.
Gastroskopi Nasıl Uygulanır?
Gastroskopi yardımı ile yemek borusu, mide ve 12 parmak bağırsağını daha rahat görebilmek için tüpün içerisine küçük mikro kameranın takılarak rahatsızlığın nerede olduğunu görmek mümkündür. Tüpün ucunda bulunan ince küçük ışık ile mikro kamera daha net çekim yaparak rahatsızlığı nerede olduğunu net şekilde saptar.
Gastraskopi uygulamasına hastanın operasyondan 6 saat önce yeme ve içme işlemleri bırakması ile başlanır. Hasta duruma göre sırt üstü ya da yan şekilde yatırılır. Solunum, kan basıncı ve kalp ritmi dinlenmesi için hastanın vücuduna çeşitli cihazlar bağlanır.
Bükülebilen ve organa göre şekil alabilen ince cerrahi tüp ile yapılan işlemin hastanın canını yakmaması için boğaza sprey sıkılır. Endoskopi cihazı hastanın ağzına yerleştirilir ve ucunda kamera bulunan ince tüp boğazdan aşağıya doğru gönderilir. Gastroskopun rahat hareket edebilmesi için hava basıncı sağlanır.
Hastanın ağzına yerleştirilen ince esnek borunun dikkatli ve yavaş bir şekilde hemşire tarafından itilerek önce yemek borusu sonra mide sonra 12 parmak bağırsağına ulaşılması sağlanır. Sırayla bütün iç organların alanları dikkatli şekilde incelenir. Kameranın gezdiği yerler monitörden izlenerek rahatsızlığın tespiti yapılır. İhtiyaç halinde incelenmek üzere bölgeden numune de alınabilir. Teşhis düzgün ve geçerli şekilde tespit edildikten sonra işlem son bulur.
Gastroskopi işlemi oldukça kısa sürer ve hasta işlemden kısa bir süre sonra ayaklanarak taburcu edilebilir. Lokal anestezi ile yapılan Bu işlem oldukça zararsızdır. Bazı doktorlar sedasyon yöntemi ile de bu işlemi yapabilirler.
Gastroskopi Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?
Midenin anestezinin etkisinde olduğu için hasta şiddetli bulantı ve kusma yaşayabilir. Buna karşın en az 2 – 3 saat hastanın bir şey yiyip içmemesi gerekmektedir. Anestezinin etkisi yavaş yavaş geçmeye başladığında ise ilk başta sulu yemeklerle mide rahatlatılarak anestezinin etkisi kaybolup ortalama olarak 12 saat geçtikten sonra da katı beslenmeye başlanılabilir.
Gastroskopi Hakkında Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?
Gastroskopi işlemi ile bilinmesi gereken bazı detaylara maddeler halinde yer vermek gerekirse;
- Gastroskopi işlemi basit bir uygulama olmakla birlikte en fazla 20 – 30 dakika arasında sürmektedir.
- Hasta hiçbir şekilde ağrı hissetmediğinden oldukça rahattır.
- Bu işlemde kullanılan bütün ürün ve aletler önceden sterilize edildiğinde hastanın hiçbir durumla ile ilgili endişelenmemesi gerekir.
- Hasta uyanık bir şekilde işleme girer. Bu da hastanın zaman zaman göğüs kafesinde baskı hissetmesine neden olabilir. Baskı ani panik atak durumu oluşturup hastanın kendini savunmaya çalışmasına neden olabilir. Eğer hasta çok fazla korkuyorsa sedasyon işlemi önerilir. Derin bir uyku halinde olan hasta hiçbir şey hissetmediği için operasyon onun için daha başarılı geçer.
Gastroskopi İçin İstenebilecek Tetkikler Nelerdir?
Gastroskopi için istenebilecek tetkikler, kan testleri, dışkı testleri, ultrasonografi, radyolojik testler ve İnce bağırsak bağırsaklarının görüntülenmesi için kapsül endoskopi testleri şeklinde gerçekleşebilir.
Gastroskopi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Gastroskopi Kim Yapar?
Gastroskopi işlemi hastane kurulunun aldığı bir karar olmakla birlikte gastroenteroloji, gastroenteroloji cerrahisi ve çocuk gastroenterolojisi uzmanları tarafından yapılmaktadır. Grubun aldığı karar ile hastaya teşhis ve tanının koyulması için hasta önceden hem mental olarak hem de fiziksel olarak hazırlanır.
Kişinin başına ilk defa böyle bir durum geliyorsa hemşireler ve yardımcı kişiler tarafından sakinleştirilerek gerekirse damar yolundan enjekte edilen sakinleştirici iğnelerle durumu daha minimalize ederek hastanın rahatlaması sağlanır.
Bu işlemi aynı zamanda endoskopist sertifikası olması kaidesi ile Genel cerrahlar ve iç hastalıkları uzmanları tarafından da yapılabilir. Bu işlem basit gibi görünse de oldukça önemli ve dikkat isteyen bir iştir. Hastalığın doğru şekilde doğru organda teşhis edilmesi hastanın iyileşme sürecini doğrudan etkilediğinden hatanın oluşması ihtimali söz konusu bile değildir.
Gastroskopi Riskleri Nelerdir?
Kanama, enfeksiyon, mide veya bağırsak yırtılması, solunum problemleri ve kalp sorunları nadirde olsa risk olarak bulunabilir.
Gastroskopi Sonuçları Ne Zaman Çıkar?
Gastroskopi sonuçları eğer herhangi bir problem olmazsa hemen hemen aynı günde teslim alınabilir. Fakat ufak da olsa şüpheli bir durum söz konusuysa doktor önerdiği alandan biyopsi alınıp patoloji sonucu beklenir. Bu patoloji sonucu ise en geç 2 hafta içerisinde en erken bir hafta içerisinde çıkar.
Sonuçların daha erken çıkması pek mümkün değildir. İnceleme süreci tehlikenin boyutuna göre değişiklik göstermediğinden yoğun endişe içerisine girmeye gerek yoktur. Bazı dönemlerde sadece önlem amaçlı doktor bu testleri isteyebilir. Ciddi bir sorun olmasa bile doktor bu testleri isteyerek kesin tanı koymaya çalışır.
Gastroskopi İle Hangi Hastalıklar Teşhis Edilir?
Gastrit, ülser, erezyon, herni, özefeajit, emilim bozukluğu, çeşitli kanserler, iç organlarda olan herhangi bir kanama, polipler gibi tanıları teşhis edebilir. Bu teşhis işlemi yapılırken büyük bir dikkat ile organ incelenir. Tanı o şekilde konulabilir. Bu tanılara göre de hastanın tedavi süreci ve gerekirse hastaneye yatış işlemi süreci başlar. Doktor gerekli gördüğü durumlarda biyopsi alıp patolojiye göndererek daha kapsamlı teşhis koymak isteyebilir.